Dat eeuwige gerommel op het Andreasplein

Open brief aan de gemeente Katwijk

Het houdt maar niet op met het Andreasplein. Na de plannen voor een cultuurhuis zijn er nu plannen om een duinlandschap op het plein los te laten. Om de duinen naar het dorp te brengen. Dan hoef je er zelf niet heen. Maar hebben we gevraagd om een duin in het dorp? Nee, want voor wie het niet weet: die duinen liggen voor de Katwijkers vlakbij, ten noorden en ten zuiden van datzelfde dorp. Maar zo ver zijn die nieuwe ontwerpers niet gekomen. Ze hebben nog een reden voor dat duin op zo’n beetje het enige normale plein dat Katwijk rijk is: omdat de kerk ooit met wat duinen op de achtergrond op een romantisch schilderij gezet is. Ja, zo ken ik er nog wel eentje. Weet u dat er vroeger, heel vroeger, mammoeten rondliepen over het Andreasplein, toen wij er nog helemaal niet waren? Kortom: allemaal valse argumenten om het plein weer op de schop te kunnen nemen, maar vooral om weer eens flink in de geldbuidel te kunnen tasten.

Daarvoor moest eerst al bijna het waterkunstwerk sneuvelen en ook bijna de vissen die rond het kunstwerk en richting zee zwemmen. Ja, daar is wel eens iemand over gestruikeld, werd er gezegd. Nog zo’n argument van niks waarmee geprobeerd wordt om de nieuwe plannen door te drukken.

Maar: mag ik de gemeente erop wijzen dat het hele waterkunstwerk, inclusief de vissen en de daarop aangebrachte tekst, volgens de wet auteursrechtelijk wordt beschermd. Dat betekent dat de gemeente niets aan dit kunstwerk mag veranderen en dat het moet blijven zoals het nu is.

Het waterkunstwerk is destijds in opdracht van de gemeente Katwijk ontworpen door de ontwerpers van Handle with care onder leiding van Sjoerd Hoogma en beeldend kunstenaar Alice Helenklaken. Mij werd gevraagd om de tekst voor het kunstwerk te leveren. De tekst moest, ook in opdracht van de gemeente Katwijk, gaan over Katwijk en de visserij. De zin die ik heb gekozen, is afkomstig uit het handschrift van een Katwijkse bomschuitschipper, Leendert Buijsertszoon van der Plas, van omstreeks 1779. De tekst luidt: De zeyltyes opgedoukt / ent schuytye vast / gaad elk naa seyn huys / todt de klink gaadt. In hedendaags Nederlands: ‘Nadat de zeiltjes zijn opgedoekt en het schuitje is vastgelegd, gaat iedereen naar huis, tot de bekkenslag van de dorpsomroeper klinkt.’ Deze zin legt vanuit het verleden een verbinding met de huidige tijd: de vissers komen met hun schuit op het strand aan, gaan naar hun huis en gaan daarna weer naar het strand terug voor de visafslag. De visafslag symboliseert de handel, die zich ook nu nog grotendeels in het centrum van het zeedorp afspeelt. En zonder het dorp met name te noemen, gaat de hele zin over Katwijk.

Wij hebben de opdracht van de gemeente Katwijk uitgevoerd, het resultaat is geaccepteerd en daarom maak ik bezwaar tegen de inbreuk die de gemeente Katwijk op het auteursrecht dreigt te gaan maken.

Maar wat ik, als belastingbetaler, ook vooral niet snap: waarom een heel nieuw plan voor een plein dat net vijf jaar geleden helemaal is opgeknapt? In gewoon Nederlands noemen we dit kapitaalvernietiging!

Het waterkunstwerk ligt daar fantastisch in de ruimte, op een plein met zandgele stenen, die mooi overgaan in de oude kerkmuur. De oude kerkmuur, met daarachter een pracht van een monument. Daar ga je niet aan rommelen, met een duinlandschap of een plantsoen.

Beste gemeente Katwijk,

Laat het Andreasplein nu eindelijk eens met rust! Laat er muziekkorpsen overheen marcheren en zet er op Koningsdag een gezellige muziektent neer. Want dan is het feest, op het enige echte plein dat Katwijk rijk is!