Op het schrijversstrand (7) – Beets

Voor ze weer naar huis gaan, spelen ze hier nog een partijtje biljart.

Ook Beets, de grote Nicolaas Beets, bezocht het schrijversstrand. En nam er zelfs een duik.

In het dagboek uit zijn studententijd lezen we hoe Beets en zijn vrienden op Hemelvaartsdag 1834 een boottochtje naar Katwijk maken. Onderweg wordt er geregeld gepauzeerd, tot ze al peddelend aankomen in Katwijk-Binnen. Vandaar wandelen ze naar Katwijk aan Zee. Als ze weer terug zijn in het Rijndorp, spelen ze nog een partijtje biljart. Het kan niet anders of dat moet in herberg De Roskam geweest zijn. Dan roeien ze weer naar huis. Ze genieten van het weer, de natuur en hun vriendschap. De blijdschap over de dag komt tot een hoogtepunt in het citaat van een gedicht van Tollens, een lofzang op de schepping. Beets noteerde:

Hier komen ze aanvaren in Katwijk-Binnen.

'Leiden 8 Mei. Hemelvaartsdag. In de vroegte, met Gewin en Hasebroek in een bootje den Rijn afgevaren, tot voorbij 't Haagsche Schouw. Ontbeten in den Rijnkom, tegen den oever onder 't overhangend lommer. Onder begunstiging van 't heerlijkste weder van daar voortgeroeid tot voorbij Rijnsburg, waar wij ons opnieuw versterken onder 't geboomte van eens anders mans hof. Eindelijk tot Katwijk binnen geroeid. De Kerk bezocht. Gewandeld naar Katwijk buiten. Met H. een bad genomen in de open zee. Te Katwijk-buiten gedineerd. Teruggewandeld naar Katwijk-binnen. Partij billiard. Tegen zes uren weggeroeid. Op dezelfde plekjes als 's morgens vertoefd. Dag van weelde en genot. Allerliefelijkst weêr; bloeiende natuur rondom ons; innige vriendschap en eenstemmigheid onder ons. De woorden van Tollens op onze lippen en in ons hart:

O God, wat is Uw schepping schoon,
Wat zijn Uw werken wonder!

Gij hebt deze aard zoo schoon gemaakt
En mij zoo rijk in zegen.'*

Een 'partij billiard'. Dat moet er toen ongeveer zo hebben uitgezien, volgens
een illustratie van F. Carl Sierig in de tiende druk van de Camera Obscura.

Er wordt nog altijd gebiljart in De Roskam, door de Heerensociëteit, opgericht in 1933.

Vorige maand, op 13 september, was het 200 jaar geleden
dat de schrijver van de Camera Obscura werd geboren.

*De regels zijn afkomstig uit Tollens' gedicht 'Aardsgezindheid'; de tekst luidt daar: 'o God! wat is uw schepping schoon, / Wat zijn uw werken wonder!' // 'Gij hebt ook de aard zoo schoon gemaakt, / En mij zoo rijk aan zegen!' in Nieuwe Gedichten II, 's-Gravenhage, 1828, pp. 65 en 68.

Bronnen:
Het dagboek van de student Nicolaas Beets 1833-1836. Uitgegeven, ingeleid en toegelicht door Peter van Zonneveld. 's-Gravenhage, 1983, p. 70. Nederlands Letterkundig Museum en Documentatiecentrum.
Hildebrand, Camera Obscura van Hildebrand. Geïllustreerd door F. Carl Sierig. 10e, herz. druk. Haarlem, De erven F. Bohn, 1878, p. 155. (De eerste druk is van 1839.)

Met dank aan Korrie Korevaart voor de tip.
Met dank aan de heren van de Heerensociëteit voor de geboden gastvrijheid.