Hotel Spaander – Volendam (1)

Hier kun je eten tussen de schilderijen. Als je zou willen, kun je ze aanraken, met je vette vingers. Je zou er, als je opstaat van tafel, per ongeluk de punt van je stoelleuning in kunnen planten. Zo dichtbij hangen ze. We zijn in de oude gelagkamer van Hotel Spaander. Ze serveren er nog een ouderwetse Hollandse maaltijd, van aardappelen, kruimig gekookt of goudbruin gebakken, rode kool met appeltjes, gekookte witlof en andijvie, mooie kleine spruitjes, sperciebonen, worteltjes, rabarber. Een tafel vol schaaltjes, binnengebracht door dames in dracht. Maar tijd om daar allemaal van te genieten heb je niet. Want je komt hier ogen tekort. Door al die plaatjes om je heen, al die koppen, die je van alle kanten aanstaren, meekijken over je schouder of je je bord wel leeg eet.

Ze hangen hier al jaren, zijn misschien wel nooit van hun plek geweest. Boven en onder en naast elkaar, geen brokje muur is onbenut. Dus sta je eens op om je eten te laten zakken en kijk je eens hier en daar en in deze hoek en die en ga je weer zitten, want daar om de tafel met al dat lekkers hangt het ook vol. Stuk voor stuk meesterwerken. En toch, nergens bordjes met NIET AANRAKEN. Zo tegen het toetje begin je wat overzicht te krijgen, begint het te wennen. En komt langzaam het besef dat het wel heel bijzonder is, om dit te zien, dit te beleven, deze parel van Volendam!

Alleen al in de gelagkamer hangen 130 kunstwerken en verspreid over het hele hotel meer dan 1400. En daar komen er nog altijd bij, want sinds 2006 nodigt het hotel elk voorjaar een aantal 'plein air'-schilders uit die geheel volgens de traditie hun verblijf betalen met een schilderij.

Over de collectie van Hotel Spaander bestaat een schitterend boek, dat voor een flinke prijs alleen nog tweedehands te verkrijgen is en misschien nog bij het hotel: Volendam schildersdorp 1880-1940, door Dick Brinkkemper, Peter Kersloot en Kees Sier, met fotografie van Jan Tuijp, uitgegeven bij Waanders Uitgevers. 2006.