Maandag was ik te gast op de oude begraafplaats Maria Rust aan de Zeeweg te Rockanje. Omdat er al lang niet meer begraven wordt, raakte de plek in verval. Een enthousiaste groep vrijwilligers van de Historische Vereniging Westelijk Voorne heeft er in de afgelopen jaren weer iets moois van gemaakt. Maar het restaureren van een dodenakker doe je niet zomaar.
Toen ik hier ongeveer vijf jaar geleden kwam kijken, was het een bende. Grafstenen stonden scheef, lagen om of waren kapot, in stukken gebroken. Sommige stenen waren door de jaren heen onleesbaar geworden. Graven waren verzakt of stonden onder water. Struiken en bomen groeiden overal doorheen.
Om enigszins orde te scheppen in deze chaos werd begonnen met de graven in kaart te brengen. Wie lag waar onder welke steen en wie lag er als er geen steen meer was? De teksten op de stenen werden door de vrijwilligers nauwkeurig overgeschreven en in de computer gestopt. Het resultaat van deze monnikenklus is te vinden op de website begraafplaatsmariarust.nl.
Na de inventarisatie begon het echte restaureren. Om het water weg te krijgen, werden er onder de paden drainagebuizen gelegd. Graven werden opgehoogd en stenen rechtgezet. Stenen werden schoongemaakt, voorzichtig, met water of met water en groene zeep en een goedje dat het speciaal op marmer heel goed doet, maar geen agressieve middelen. Het is werk dat allemaal veel tijd vraagt, omdat het heel nauwkeurig moet gebeuren. Voor grote en ingewikkelde klussen werd de hulp ingeroepen van gespecialiseerde bedrijven. Denk aan het smeden van hekken en kettingen om sommige graven, maar zeker ook aan het repareren van de scheuren in de stenen. Grote kapotte stenen werden op een vrachtwagen geladen om bij een steenhouwerij in Leiden weer in elkaar te worden gezet. Voor dit werk is door de vrijwilligers veel geld ingezameld.
Na al die jaren mag het resultaat er wezen. De begraafplaats is mooi geworden, als een park, maar er blijft altijd werk te doen. Je kan wat schoffelen, wat planten planten, eens een steen rechtzetten, die nog scheef stond, maar een aparte, typische begraafplaatsenklus, die ook weer heel veel tijd vergt, is het schilderen van de letters op de stenen. Het moeilijkste zijn de inliggende letters, bijvoorbeeld van zilver op wit marmer. Dan moet je niet over het randje gaan. Maar je hebt ook opliggende letters. Die zijn wat makkelijker te schilderen. De meestal zwarte verf breng je aan door met een kurk met laken eromheen gespannen te stempelen. Het beste is het om de verf eerst met een penseel op deze 'stempel' te doen en dan te stempelen. Anders komt het te dik op het steen en zou het over de randen van de opliggende letters gaan lopen. De diepe en poreuze plekken in de letters vul je later weer in met een beetje verf op je penseel.
Met deze laatste klus heb ik me een middagje onledig gehouden. En het was lekker, zo in de buitenlucht. Het is als met een volkstuin: als je zo precies en ingespannen bezig bent, maar wel met veel zuurstof, vergeet je alles om je heen, vergeet je de hele wereld. Meestal scheen de zon die middag, en als er zo af en toe eens een buitje viel, had je een paraplu voor boven je hoofd. Ik heb zestien letters geschilderd: HIER RUSTEN ONZE GE, en toen was het weer tijd om naar huis te gaan.
Tussen het letters schilderen door was er altijd tijd voor koffie, in het baarhuisje, en voor de vele verhalen van Betsie, Dirk, Herman, Jaap, Korrie, Meta en Nelly.
De begraafplaats Maria Rust heeft inmiddels de status van monument verworven en is gewoon te bezoeken, ook tijdens de Open Monumentendag aanstaande zaterdag.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten